آویشن شیرازی ، آویشن پهن برگ ، آویشن بندری  یا اویشن کوهی بعنوان یکی از پر مصرف ترین و صادراتی ترین گیاهان دارویی ایران شناخته میشود. این گیاه با ن نام علمی  Zataria multiflora

هر ساله چندین تن برگ آویشن شیرازی از مراتع به صورت وحشی جمع آوری میشود .

 قیمت بالا ، فروش زیاد و  برداشت بی رویه و غیر اصولی  این گیاه از مراتع جنوبی ایران ، ادامه حیات این گیاه را در خطر انقراض قرار خواهد داد  .

در بهاربعد از برطرف شدن سرمای بهاره و خطر یخبندان می توان نشاء های  ریشه دار را به زمین اصلی منتقل نمود.

نشاء ها را در زمین اصلی روی خطوطی که فاصله بین آن ها 50 تا 70  سانتی متر و فاصله دو بوته 25-35  سانتی متر است کشت می شود . در این حالت میزان نشاء های مورد نیاز60 تا 70 هزار نشاء  در هکتار می باشد.

آویشن شیرازی  در خاک های با خلل و فرج زیاد که از تجمع رطوبت در فصول بارندگی جلوگیری می کند، رشد می نماید.

خاک های ماسه ای و سبک با مواد غذایی فراوان بیشترین راندمان عملکرد را نشاءن می دهند  ph موردنیاز برای این گیاه 7-8 می باشد .

در فصل پاییز پس از برداشت گیاهانی که به تناوب کشت شده اند ، زمین را شخم عمیقی می زنیم  و پس از شکستن سله ها و خرد کردن کلوخه ها، زمین را تسطیح و بستر آن را برای کشت آویشن شیرازی  آماده می کنند.

تکثیر آویشن شیرازی  بیشتر توسط بذر صورت می گیرد.

تاریخ تهیه نشاء 5 ماه قبل از کشات می باشد . ( برای کشت پاییزه اوایل اردیبهشت ماه و برای کشت بهاره اوایل مهر ماه زمان سفارش نشاء آویشن شیرازی  می باشد )

حداقل سن نشاء ها نباید کمتر از 5 ماه باشد و بهتر است نشاء ها بصورت ساقه های خشبی در آمده باشد .  

مواد و عناصر غذایی مورد نیاز :
مواد و عناصر غذایی مناسب در خاک، سبب افزایش عملکرد و همچنین بهبود کیفیت اسانس می شود.
تحقیقات نشاءن می دهند که عملکرد پیکر رویشی و مقدار و کیفیت مواد موثره در اسانس به تغذیه در گیاه بستگی دارد .

 با توجه به اینکه گیاه آویشن شیرازی به محرک های بیرونی عکس العمل بد نشان میدهد ، بهتر است از کودهای ورمی کمپوست یا ورم کاستینگ استفاده شود .

علف های هرز تاثیر منفی روی کمیت و کیفیت اسانس می گذارند. ضروری است که تمام تولیدکنندگان استراتژی ها و راهبردهایی را برای کنترل علف های هرز داشته باشند.
اولین اقداماتی که علیه علف های هرز می توانید انجام دهید تمیز کردن خاک قبل از کاشت نهال هاست.
گام دوم شخم زدن و وجین کردن دستی زمین بین ردیف هایی است که گیاهان کاشته شده اند.
در داخل ردیف ها گیاهان آویشن شیرازی  بالغ و سالم به طور معمول اجازه نمی دهند به علت فاصله کمی که میانشان وجود دارد علف های هرز رشد کنند.
با این حال آویشن شیرازی  کاران حرفه ای به طور مرتب حضور علف های هرز را درون ردیف ها بررسی می کنند و در صورت لزوم با دقت علف های هرز را از بین می برند.

در مناطق سردسیر و معتدل معمولا در سال اول یک چین(ابان ماه) در سال برداشت می شود.

ولی در مناطق گرمسیر دو چین در سال برداشت صورت می گیرد.

اندام رویشی به صورت سر شاخه ی خشک  در مناطق سرد سیر700 در سال اول و در مناطق گرمسیری 900 کیلو در هکتار میباشد .